Uzyskanie zezwolenia na pobyt na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej przez cudzoziemca wiąże się z koniecznością spełnienia przez niego wszystkich przesłanek wynikających z obowiązujących przepisów oraz dopełnienia szeregu formalności, które nierzadko nastręczają wnioskodawcy wielu trudności. Postępowania w sprawie legalizacji pobytu w Polsce są obecnie również bardzo długotrwałe. Niestety, często zdarza się, że po długim oczekiwaniu na decyzję wojewoda nie udziela cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt, tzn. wydaje decyzję negatywną odmawiającą zezwolenia na pobyt w Polsce. W takim przypadku, gdy cudzoziemiec nie zgadza się z otrzymaną decyzją, ma prawo do wniesienia odwołania.
Odwołanie – podstawowe informacje i status pobytowy
Odwołanie wnosi się do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców za pośrednictwem wojewody, który wydał decyzję w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Wojewoda po zapoznaniu się z odwołaniem może je uwzględnić i wydać nową decyzję, w której zmieni zaskarżoną decyzję. Jednakże, w razie nieuwzględnienia odwołania przez wojewodę, w ciągu 7 dni zostaje ono wysyłane wraz z aktami sprawy do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Wówczas postępowanie jest prowadzone w Urzędzie do Spraw Cudzoziemców, który mieści się przy ul. Taborowej 33 w Warszawie.
W trakcie postępowania odwoławczego pobyt cudzoziemca w Polsce jest legalny. Podstawę pobytu stanowi wówczas stempel w paszporcie, który cudzoziemiec otrzymał podczas składania kompletnego wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt w danym Urzędzie Wojewódzkim.
Po rozpatrzeniu odwołania Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców może utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję, uchylić ją w części lub w całości lub przekazać sprawę do ponownego rozpoznania przez wojewodę, który wydał negatywną decyzję. W przypadku, gdy Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców utrzyma w mocy zaskarżoną decyzję, cudzoziemiec jest zobowiązany do opuszczenia terytorium Polski w ciągu 30 dni od dnia doręczenia mu tej decyzji. Od decyzji Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców istnieje możliwość złożenia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia.
Za wniesienie odwołania nie trzeba dokonywać żadnych opłat. Kiedy natomiast cudzoziemiec zdecyduje się na ustanowienie pełnomocnika, musi uiścić opłatę skarbową w wysokości 17 złotych.
Należy podkreślić, że postępowania odwoławcze trwają obecnie nawet przez kilkanaście miesięcy.
Uchybienie terminu do wniesienia odwołania
W sytuacji, gdy cudzoziemiec nie wniesie odwołania od decyzji negatywnej w terminie ustawowym, może wystąpić z prośbą o przywrócenie terminu. Taką prośbę należy wnieść w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Cudzoziemiec powinien przy tym uprawdopodobnić, że niedotrzymanie terminu nastąpiło bez jego winy. Wraz z wniesieniem takiej prośby, nie może zapomnieć również o wniesieniu odwołania.
Brak wniesienia odwołania i zrzeczenie się prawa do wniesienia odwołania – konsekwencje
Warto wspomnieć również, że po uzyskaniu negatywnej decyzji, cudzoziemiec nie musi korzystać z prawa do wniesienia odwołania. Wówczas, po upływie terminu na wniesienie odwołania, decyzja staje się ostateczna. W takim przypadku cudzoziemiec jest zobowiązany do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja wojewody o odmowie udzielenia zezwolenia na pobyt stała się ostateczna.
Decyzja może stać się prawomocna i ostateczna również w trakcie biegu 14 – dniowego terminu ustawowego na wniesienie odwołania. Następuje to wtedy, gdy cudzoziemiec postanowi zrzec się prawa do wniesienia odwołania. Decyzja staje się prawomocna i ostateczna w dniu doręczenia wojewodzie oświadczenia o zrzeczeniu się prawa do jego wniesienia. Należy pamiętać, że w przypadku zrzeczenia się prawa do wniesienia odwołania traci się także prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego.